LGBTQ+ là các chữ cái viết tắt của Lesbian (đồng tính luyến ái nữ), Gay (đồng tính luyến ái nam), Bisexual (song tính luyến ái), Transgender (chuyển giới) và Queer (có xu hướng tính dục và bản dạng giới khác biệt, hoặc không nhận định mình theo bất kỳ nhóm nào) hoặc Questioning (đang trong giai đoạn tìm hiểu bản thân). Dấu cộng đại điện cho sự tồn tại đa dạng của các nhóm khác như: N là Non-binary (phi nhị nguyên giới), I là Intersex (liên giới tính), A là Asexual (vô tính luyến ái), P là Pansexual (toàn tính) và nhiều nhóm khác.
Cộng đồng LGBTQ+ là một nhóm được định nghĩa lỏng lẻo bao gồm các cá nhân có xu hướng tính dục khác với dị tính, được thống nhất bởi một nền văn hóa chung và các phong trào xã hội. Các cộng đồng này thường tôn vinh niềm tự hào, sự đa dạng, cá tính và tình dục. Các cuộc diễu hành tự hào cung cấp cả một ví dụ điển hình về việc sử dụng và minh chứng cho ý nghĩa chung của thuật ngữ này.
Thuật ngữ LGBTQ+ xuất hiện từ cuối thế kỷ 20, khi các nhà hoạt động xã hội học và nhà hoạt động LGBT coi việc xây dựng cộng đồng LGBT là một đối trọng với chủ nghĩa dị tính, kỳ thị đồng tính, chứng sợ sinh đôi, chứng sợ chuyển giới, chủ nghĩa tình dục và áp lực theo chủ nghĩa tuân thủ tồn tại trong xã hội lớn hơn. Thuật ngữ này đã được mở rộng để bao gồm nhiều nhóm khác có xu hướng tính dục và bản dạng giới khác biệt.
Nhiều phong trào xã hội của cộng đồng LGBTQ+ là những hoạt động nhằm thúc đẩy sự công nhận quyền lợi, sự bình đẳng và sự tôn trọng của các cá nhân có xu hướng tính dục và bản dạng giới khác biệt trong xã hội. Một số ví dụ về các phong trào xã hội của cộng đồng LGBTQ+ là:
– Các cuộc diễu hành tự hào: Đây là những sự kiện công khai để thể hiện niềm tự hào, sự đa dạng và sức mạnh tập thể của cộng đồng LGBTQ+. Các cuộc diễu hành tự hào thường có màu sắc rực rỡ, âm nhạc sôi động và các biểu ngữ phản ánh các thông điệp về quyền lợi và tình yêu.
– Các hoạt động văn hóa: Đây là những hoạt động để thể hiện nét đẹp văn hóa của cộng đồng LGBTQ+, bao gồm các hoạt động nghệ thuật, giải trí, giáo dục và truyền thông. Các hoạt động văn hóa có thể là các triển lãm, phim ảnh, sách báo, tạp chí, ca nhạc, thơ văn và nhiều hình thức khác.
– Các hoạt động vận động chính trị: Đây là những hoạt động để ảnh hưởng đến các quyết định chính sách và pháp luật liên quan đến quyền lợi của cộng đồng LGBTQ+. Các hoạt động vận động chính trị có thể là các chiến dịch lấy chữ ký, gửi thư, gặp gỡ các nhà lập pháp, tổ chức biểu tình hay kiện tụng.
– Các nhóm hỗ trợ và hoạt động xã hội: Đây là những hoạt động để tạo ra không gian an toàn, thân thiện và ủng hộ cho các cá nhân LGBTQ+ và người thân của họ. Các nhóm hỗ trợ và hoạt động xã hội có thể là các câu lạc bộ, tổ chức phi lợi nhuận, trung tâm tư vấn, dịch vụ y tế hay các sự kiện giao lưu.
Các phong trào xã hội của cộng đồng LGBTQ+ đã có từ rất lâu trong lịch sử nhân loại, nhưng đã được nổi bật lên từ cuối thế kỷ 20 khi có nhiều cuộc bạo loạn và biểu tình của cộng đồng LGBTQ+ chống lại sự kỳ thị và bắt nạt. Một số mốc quan trọng trong lịch sử phong trào LGBTQ+ là:
– Năm 1969: Bạo loạn Stonewall tại New York, Mỹ. Đây là một loạt các cuộc bạo loạn do cảnh sát kiểm tra một quán bar dành cho người đồng tính và bắt giữ nhiều người. Các cuộc bạo loạn này được coi là sự khởi đầu của phong trào giải phóng đồng tính tại Mỹ và nhiều nước khá.
– Năm 1973: Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) loại bỏ đồng tính luyến ái khỏi danh sách các bệnh tâm thần. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc công nhận đồng tính luyến ái là một biến thể bình thường của xu hướng tính dục con người.
– Năm 1990: Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua Tuyên ngôn Quốc tế về Quyền con người, trong đó khẳng định quyền của mọi người được tự do về tình dục và bản dạng giới, không bị phân biệt đối xử hay bạo lực vì lý do giới tính hay xu hướng tính dục.
– Năm 2001: Hà Lan trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới cho phép hôn nhân đồng tính. Kể từ đó, nhiều quốc gia khác cũng đã hợp pháp hóa hôn nhân đồng tính, như Bỉ, Tây Ban Nha, Canada, Nam Phi, Na Uy, Thụy Điển, Bồ Đào Nha, Argentina, Iceland, Đan Mạch, Pháp, Anh, Mỹ, Ireland, Brazil, Colombia, Phần Lan, Đức và nhiều quốc gia khác.
– Năm 2011: Ủy ban Nhân quyền Liên Hợp Quốc thông qua tuyên bố về quyền của người đồng tính, song tính và chuyển giới trên toàn cầu. Tuyên bố khẳng định “mọi người đều sinh ra tự do và bình đẳng về nhân cách và quyền lợi, và mọi người đều xứng đáng có được tự do và quyền lợi mà không bị phân biệt đối xử dưới bất kỳ hình thức nào”. 96 nước thành viên của Liên Hợp Quốc đã ký tên ủng hộ nghị quyết công nhận quyền của người đồng tính, 44 nước không ủng hộ cũng không phản đối quyền của người đồng tính, 57 nước ký tên phản đối quyền của người đồng tính.